در بیماران اینتوبه و بیمارانی که دارای تراکئوستومی هستند ، امکان خروج ترشحات ریوی توسط سرفه وجود ندارد . لذا این کار باید توسط ساکشن داخل تراشه صورت گیرد .
هنگام ساکشن تراکیال موارد زیر باید دقیقا مد نظر قرار گیرد :
- بررسی علائم و نشانه های نیاز به ساکشن (از ساکشن غیر ضروری باید اجتناب شود ، زیرا موجب تحریک و زخمی شدن مخاط مجاری تنفسی می شود)
- در بیماران هوشیار قبل از ساکشن باید در مورد علت و نحوه انجام ساکشن توضیح داده شود .
- پوزیشن بیمار بایستی در حالت نشسته 45 درجه باشد ( به منظور جلوگیری از آسپیراسیون )
- قبل از شروع به کار باید دستها بطور کامل و صحیح شستشو داده شود .
- جهت این کار باید از سوند ساکشن استریل ( شماره 14 در بالغین استفاده شود . سوند شماره 14 دارای قطر خارجی 4 میلیمتر بوده برای لوله تراشه سایز 8 مناسب است . بطور کلی قطر سوند ساکشن باید کنتر از نصف قطر لوله تراشه باشد .
- قبل از ساکشن باید بیمار توسط 3 تا 5 تنفس با اکسیژن 100% و آمبوبگ هیپرونتیله و هیپر اکسیژنه کرد (به منظور جلوگیری از هیپوکسی و آتلکتازی در ضمن ساکشن)
- ساکشن باید توسط دستگش استریل انجام شده ، حین عمل دقت شود که دستکش ها آوده نشود.
- انتهای لوله ساکشن باید با یک گاز استریل گرفته شود تا دست فرد ساکشن کننده آلوده نشود.
- سر سوند ساکشن باید با نرمال سالین استریل مرطوب شود .
- هنگام وارد کردن سوند به هیچ وجه نباید ساکشن برقرار باشد .
- سر سوند باید به آرامی وارد لوله تراشه شده ( بدون وارد آوردن فشار بیش از حد ) بصورت دورانی به پایین رانده شود ، در حدی که مقاومت در مقابل عبور نباشد .
- پس از برخورد با مقاومت ، سر سوند باید 1- 2 سانتیمتر بالا آورده شود ، سپس ساکشن بصورت منقطع انجام گردد ( با استفاده از کانکشن Y شکل )
- ساکشن نبایستی بیشتر از 10 – 15 ثانیه به طول انجامد .
- هنگام خارج ساختن سوند ، ساکشن باید همچنان به صورت دورانی انجام شود .
- پس از خارج کردن سوند ساکشن بیمار باید مجددا توسط آمبوبگ متصل به اکسیژن هیپرونتیله شود.
- زمان بین هر بار ساکشن ، حداقل 20 – 30 ثانیه باشد .
- در صورتی که ترشحات غلیظ و چسبنده بوده و به راحتی با ساکشن خارج نشوند می توان 2 – 3 میلی لیتر N/s استریل به داخل لوله تراشه ریخته پس از 3 تا 4 باز تهویه با آمبوبگ مجددا اقدام به ساکشن نمود . البته در صورت امکان وجود عفونت ریوی و پنومونی باید از تهویه با آمبوبگ اجتناب کرد زیرا می تواند منجر به پخش عفونت در سرتاسر ریه گردد .
- در صورت بروز ضربانات زودرس بطنی (PVC) عمل ساکشن کردن باید متوقف شده پس از اکسیژناسیون و هیپرونتیلاسیون و برطرف شدن PVC ، مجددا اقدام به ساکشن شود .
- در صورتی که بیمار تحت PEEP قرار داشته باشد باید دفعات و زمان ساکشن کردن را به حداقل رسانید
تزریق نرمال سالین حین ساکشن
اضافه کردن مقادیر کمی از نرمال سالین استریل ، معمولا 3 – 5 میلی لیتر یا کمتر ، لاواژ تراشه نامیده می شود . عموما تزریق نرمال سالین در صورت غلیظ بودن ترشحات انجام می شود و به این ترتیب تخلیه آنها را از طریق سوند ساکشن آسانتر کرده ، منجر به تحریک سرفه می شود . تحقیقات نشان داده است که تزریق نرمال سالین اثری روی ترشحات پایین برونش های اصلی ندارد . اگر این محلول پس از تزریق ، توسط ساکشن خارج نشود ، ممکن است به داخل راههای هوایی پایین تر فرستاده شده باشد . مایعی که به داخل راههای هوایی پایین تر می رود ، ممکن است به طور فعال منجر به شنت داخل ریوی و بدتر شدن اکسیژناسیون گردد . با این حال این اثرات وخیم در تحقیقات مشخص نشده است .
علاوه بر این ، تزریق سالین می تواند کلونیهای باکتریال داخل لوله تراشه را به طرف راههای هوایی پایین تر جابجا کند . نتایج تحقیقات نشان می دهد که وارد کردن کاتتر ساکشن به تنهایی می تواند بیش از 60000 کلونی باکتریال را از داخل لوله تراشه به داخل راههای هوایی تحتانی جابجا کند ، در حال که تزریق 5 میلی لیتر سالین باعث جابجایی بیش از 310000 کلونی به داخل مجاری هوایی تحتانی می شود . لذا استفاده روتین از نرمال سالین در هنگام ساکشن کردن باید کنار گذاشته شود .
عوارض ساکشن تراکیال
این عوارض شامل موارد زیر هستند
- هایپوکسمی
- زخم های تروماتیک راه هوایی بخصوص در ناحیه کارینا
- دیس ریتمی های قلبی بخصوص PVC ، تاکیکاردی ، برادیکاردی به علت تحریک واگ ، و مرگ ناگهانی
- برونکواسپاسم در نتیجه تحریک تراشه و برونش توسط کاتتر
- عفونت
- آتلکتازی
- تحریک واگ
- افزایش فشار داخل جمجمه (IICP)